Historia i charakterystyka toru Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie. Dane techniczne i schemat toru Formuły 1 w Montrealu w Kanadzie. Wyścigi Formuły 1 o GP Kanady na torze Circuit Gilles Villeneuve. Rekordy toru wyścigowego w Montrealu w Kanadzie.
Historia i podstawowe informacje o torze Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie
W 1965 roku na rzece Świętego Wawrzyńca w Montrealu ze skał wydobytych w trakcie budowy tuneli metra, powstała sztuczna wyspa nazwana Notre Dame. Na tej wyspie wybudowano pawilony wystawowe przeznaczone na światową wystawę Expo 1967. W kolejnych latach niemal wszystkie budynki zostały wyburzone, a w ich miejscu powstał sztuczny tor wioślarski na którym odbywały się zawody podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1976 roku. Szukając pomysłu na dalsze wykorzystanie tego terenu po zakończeniu Igrzysk, wybudowano w 1978 roku tor wyścigowy, na którym od tamtego roku odbywają się wyścigi F1. Tor początkowo nazywał się „Ile Notre-Dame Circuit”, ale w 1982 roku po śmieci Gillesa Villeneuve’a jego nazwa została zmodyfikowana, aby uhonorować tego wybitnego kanadyjskiego kierowcę (wygrał inauguracyjne GP Kanady na tym torze).
Współcześnie na wyspie Notre Dame mieści się największe kasyno w Kanadzie, ogrody kwiatowe oraz park imienia Jean-Drapeau, w którym są miejsca do uprawiania różnych sportów letnich i zimowych. Obszar tworzący tor wyścigowy jest zamykany tylko na czas wizyty F1. Przygotowania trwają kilka tygodni, a dotyczą głównie konstrukcji trybun, bo bariery i krawężniki w zdecydowanej większości są zamontowane na stałe. Tor i jego okolicę zamieszkuje sporo dzikich zwierząt i co roku przed wizytą F1 wyłapywane są świszcze, szopy czy lisy, a po zakończeniu weekendu F1 wracając one na swoje miejsce. Nigdy nie udaje się złapać wszystkich, albo skutecznie zablokować im wejście na nitkę toru.
W 2019 roku za około 50 mln $ wybudowano nowy budynek boksów. Wcześniej tor pod względem zaplecza mocno odstawał od standardów znanych z innych obiektów, dlatego Bernie Ecclestone negocjując kolejny kontrakt wymusił na organizatorach przeprowadzenie remontu. Wyburzono stary budynek boksów, który powstał w 1988 roku, a w jego miejscu wzniesiono nowoczesny, o wiele większy obiekt o najwyższym standardzie. W nowym budynku jest miejsce dla 5000 kibiców VIP, a w starym mieściło się ich 1800, co dla toru oznacza to znacznie większe wpływy finansowe. Nowy budynek jest wykorzystywany przez cały rok, jest wynajmowany na różne imprezy, targi i konferencje. Przed powrotem F1 w 2022 roku zmodernizowano część infrastruktury dla kibiców, a w 2024 roku wymieniono całą nawierzchnię oraz wszystkie krawężniki.
Układ toru w Montrealu sześciokrotnie ulegał zmianom. Ostatnia modyfikacja nitki jazdy miała miejsce przed wyścigiem w 2002 roku. Tor posiada tylko jedną konfigurację. Obecnie jest wykorzystywany raz w roku podczas Grand Prix Kanady Formuły 1, wtedy na tym obiekcie rywalizują również lokalne serie towarzyszące. Dawniej organizowano na nim zawody różnych Północnoamerykańskich serii.
Schemat toru Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie
Charakterystyka toru Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie
Tor imienia Gillesa Villeneuve’a w Montrealu jest powszechnie lubiany przez kierowców i kibiców, bo zapewnia bardzo ciekawe wyścigi F1. Obiekt składa się głównie z prostych oraz wolnych zakrętów i szykan. Jest to typowy przedstawiciel torów określanych jako „stop and go”. W bolidach F1 stosowane są pakiety ze średnim, a coraz częściej z niskim poziomem docisku na tym obiekcie. Najważniejsze na torze w Kanadzie jest tempo na prostych, a także trakcja na wyjściach z wolnych zakrętów. Niezwykle ważne jest także zawieszenie, które musi umożliwiać agresywne pokonywanie krawężników w szykanach. Tor bardzo mocno obciąża hamulce, ale liczne proste pomagają je odpowiednio schłodzić.
Wyprzedzanie w Montrealu tradycyjnie należy do łatwiejszych w sezonie, a układ toru z licznymi prostymi sprzyja długiej walce koło w koło, bo rywal może szybko skontrować. Dojazd do pierwszego zakrętu po starcie, to tylko 250 metrów, więc wtedy nie dochodzi do wielu zmian pozycji. W F1 są trzy strefy DRS, a dobre miejsca do wyprzedzania są co najmniej cztery. Słynnym miejscem na torze jest tzw. „ściana mistrzów„, czyli bariera na wyjściu z ostatniej szykany. Rozbiło się na niej wielu kierowców, a jej nazwa powstała w GP Kanady 1999, gdy w trakcie 20. okrążeń rozbiło się tam trzech mistrzów świata.
Pirelli zawsze przywozi najbardziej miękkie mieszanki do Kanady, bo nawierzchnia jest gładka, a zużycie opon jest stosunkowo niewielkie. Tor jest wykorzystywany tylko raz w roku, co oznacza, że ewolucja nawierzchni jest bardzo duża od początku weekendu F1. W 2024 roku całkowicie wymieniono asfalt, co rodzi sporo niewiadomych, przyczepność może być jeszcze niższa niż zwykle. Najbardziej obciążone są opony na tylnej osi, bo największym wyzwaniem dla nich jest trakcja na wyjściach z szykan i wolnych zakrętów. W wyścigach kierowcy jeżdżą na jeden lub dwa pit stopy, zwykle wykorzystując twardsze mieszanki opon. Aleja serwisowa jest długa, ale dzięki specyficznemu umiejscowieniu czas potrzebny na wykonanie pit stopu należy do najniższych w sezonie. Bardzo często o wynikach wyścigów w Kanadzie decydowała świeżość opon pod sam koniec zawodów, dlatego warto korzystać ze strategii dwóch wizyt u mechaników.
Zawody F1 w Kanadzie odbywają się tradycyjnie w pierwszej połowie czerwca, gdy panuje ciepła i słoneczna pogoda. Co kilka lat weekend F1 jest jednak torpedowany przez opady deszczu, które bywają intensywne i długotrwałe, zdarzały się również typowe letnie burze. Zawody w Kanadzie na deszczu są niezwykle emocjonujące. Podczas czterech z pięciu ostatnich wyścigów F1 dochodziło do pełnej neutralizacji. Nitka toru jest szczelnie otoczona barierami, ale rzadko w ostatnich latach dochodziło tam do poważnych wypadków, najczęściej powodem były kraksy na pierwszym okrążeniu. Często pojawiają się wirtualne neutralizacje spowodowane koniecznością usunięcia zepsutego bolidu.
Dane techniczne toru Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie
Długość nitki toru: 4,361 km
Liczba okrążeń wyścigu F1: 70
Dystans wyścigu F1: 305,270 km
Liczba zakrętów: 14 (w tym 6 lewych i 8 prawych)
Kierunek jazdy: zgodnie z ruchem wskazówek zegara
Przewyższenie: 5,25 m
Najdłuższa prosta: 1,2 km
Pojemność trybun: 120 000 miejsc*
Maksymalne przeciążenie w F1: 3,3 G w zakręcie numer 5
Długość alei serwisowej, gdzie obowiązuje ograniczenie prędkości: 405 metrów
Liczba stref DRS: trzy, między zakrętami 7 i 8 – własny punkt detekcji, a także między zakrętami 12 i 13 oraz 14 i 1 ze wspólnym punktem detekcji
Odległość od pierwszego pola startowego do pierwszego zakrętu po starcie: 250 metrów
Przyczepność limitowana na: tylnej osi „rear limited”
Procent wyścigów z wyjazdem samochodu bezpieczeństwa w ostatnich pięciu edycjach zawodów F1 (sezony 2017 – 2023): 80%
* – Trybuny są przygotowane co roku, jeśli zainteresowanie biletami jest duże to budują ich więcej.
Najszybsze okrążenia na torze Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie
Układ toru Circuit Gilles Villeneuve w Kanadzie sześciokrotnie ulegał zmianom. Obecna konfiguracja jest wykorzystywana od 2002 roku i od tego momentu liczą się rekordowe czasy okrążeń. Przez ostatnie dwie dekady dochodziło jedynie do bardzo drobnych zmian w krawężnikach oraz wymiany nawierzchni, co nie wpływało na sam układ obiektu.
Najlepszy czas uzyskany w kwalifikacjach – 1:10,240 – Sebastian Vettel – Ferrari – 2019 rok
Najlepszy czas uzyskany w wyścigu (oficjalny rekord toru) – 1:13,078 – Valtteri Bottas – Mercedes – 2019 rok
Informacje o torze Circuit Gilles Villeneuve od Pirelli
Pirelli określa charakterystykę każdego toru w kalendarzu Formuły 1 w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza najmniej, a 5 najwięcej. Te liczby określane są na przestrzeni całego sezonu, a więc np. w przypadku poziomu docisku aerodynamicznego tor Monza dostaje w tej skali 1, a tor Hungaroring 5.
Trakcja: 5
Hamowanie: 5
Przeciążenia boczne: 1
Obciążenie opon: 3
Poziom docisku aerodynamicznego: 1
Wyścigi Formuły 1 o GP Kanady na torze Circuit Gilles Villeneuve
Zawody Formuły 1 rozgrywane są w Kanadzie od 1967 roku, początkowo wyścigi odbywały się na torze Mosport Park (osiem razy) oraz Mont-Tremblant (dwa razy), a od 1978 roku stałym gospodarzem Grand Prix Kanady został wybudowany specjalnie w tym celu obiekt w Montrealu. Formuła 1 jest bardzo popularnym sportem w Kanadzie, więc od początku zainteresowanie miejscowych kibiców było wysokie, a trybuny zwykle pełne. Czterokrotnie wyścig F1 się nie odbył: w latach 1987 i 2009 odwołano go z powodu kłopotów finansowych, a w latach 2020 i 2021 z powodu pandemii koronawirusa.
Obecny kontrakt na organizację wyścigów o GP Kanady został podpisany w 2017 roku i obowiązywał do końca 2029 roku. Z powodu pandemii koronawirusa odwołano wyścigi w 2020 i 2021 roku, a organizatorzy podpisali aneks do umowy przedłużając z tego powodu jej ważność do 2031 roku. Na koszty organizacji GP Kanady składają się trzy samorządy i organizacje turystyczne. Wysokość opłaty licencyjnej rośnie co roku o kilka procent. Kanada w latach 2015 – 2024 płaci średnio 18,7 mln $, w latach 2025 – 2029 będzie to 19,7 mln $, a w latach 2030 – 2031 średnia opłata wzrośnie do 20,7 mln $. Jest to bardzo korzystny kontrakt, bo zupełnie nowe tory chcące obecnie wejść do kalendarza Formuły 1 spoza Europy płacą 40-60 mln $ rocznie.
Charakterystyki, dane techniczne i schematy innych torów z kalendarza Formuły 1 znajdziecie na blogu pod tym linkiem w specjalnej kategorii artykułów.
