W ostatnich latach w Polsce zostało wydanych bardzo wiele książek o F1. Nie każdy ma czas, ani możliwości aby przeczytać je wszystkie. Dlatego przygotowałem zestawienie najlepszych książek o Formule 1 wydanych w Polsce w ostatnich latach. Wybrałem kilka moim zdaniem najbardziej wartościowych.
Poniższe zestawienie jest typowo autorskie. Wybrałem osiem moim zdaniem najlepszych i najciekawszych książek. Celowo ich tematyka jest szeroka niektóre są typowo historyczne, a inne współczesne. Niektóre są bardzo poważne pełne faktów, a inne bardziej rozrywkowe, które łatwo i szybko się czyta. Dodatkowo na końcu dodaję kilka bonusowych pozycji, które polecam czytelnikom, którzy np. dopiero zaczynają się interesować Formułą 1, albo chcą się czegoś dowiedzieć o konkretnym kierowcy. Książki podaję w kolejności ich wydania w Polsce.
Najlepsze książki o Formule 1 wydane w Polsce
Formuła 1 to ja. Bernie Ecclestone
To bardzo wyczerpująca biografia Berniego Ecclestone’a. Została napisana przez cenionego dziennikarza Toma Bowera, który przygotowując książkę rozmawiał z wieloma osobami zaangażowanymi w F1 oraz samym Ecclestone’m. Biografia byłego szefa F1 opowiada całą historię jego życia od dzieciństwa poprzez karierę zawodową, aż po zaangażowanie w królową sportów motorowych. Można się z niej dowiedzieć mnóstwa szczegółów na temat tego jak funkcjonowała Formuła 1 na przestrzeni lat oraz poznać wiele informacji z życia jej byłego szefa. Książka została wydana 12 lat temu i aktualnie jest bardzo trudno dostępna do kupna. W polskim wydaniu było sporo błędów i literówek, ale nie pojawiło się nigdy poprawione, drugie wydanie.
Tytuł polski: Formuła 1 to ja. Bernie Ecclestone, Tytuł oryginału: No Angel: The Secret Life of Bernie Ecclestone, Autor: Tom Bower, Rok polskiego wydania: 2012, Liczba stron: 368, Wydawnictwo Marginesy
Długi fragment książki – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Rywalizacja totalna. Wojny za kulisami F1
Książka ta powstała w formie dialogu obu autorów. Adam Parr wyszedł z jej pomysłem i on jest tutaj osobą, która kieruje rozmowę na odpowiednie tory. Ross Brawn wypowiada się na zadawane pytania bardzo wyczerpująco, dlatego udział obu autorów w tej publikacji jest podobny. Książka skupia się na strategii w Formule 1, co przekłada się na uniwersalne traktowanie tego pojęcia w innych dziedzinach życia. Drugą osią książki jest omówienie kariery Rossa Brawna w F1. Brawn otwiera się na wiele kwestii związanych z tym jak prowadził poszczególne zespoły czy jak przebiegały zakulisowe rozgrywki. Jest to jedna z bardziej fachowych książek wydanych w Polsce. Jest dostępne w sprzedaży drugie wydanie z poprawionymi błędami.
Tytuł polski: Rywalizacja totalna. Wojny za kulisami F1, Tytuł oryginału: Total Competition: Lessons in Strategy from Formula One, Autorzy: Ross Brawn i Adam Parr, Rok polskiego wydania: 2017, Liczba stron: 320 tekst i 16 zdjęcia, Wydawnictwo SQN
Zapowiedź i fragment książki – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Mechanik. Kulisy padoku Formuły 1 i tajemnice rywalizacji
Marc „Elvis” Priestley przez blisko dekadę pracował jako mechanik McLarena. W swojej autobiografii w większości skupia się właśnie na latach swojej pracy w Formule 1. Jego książka jest wyjątkowa, bo znajduje się w niej mnóstwo zakulisowych opowieści ze świata F1. Są to opowieści o suto zakrapianych imprezach, czy szalonych wyczynach mechaników poza torem. W książce nie brakuje także informacji na temat tego jak funkcjonował zespół McLaren, jak wyglądała praca w nowej fabryce czy współpraca z kierowcami. Priestley pracował z takimi zawodnikami, jak Hakkinen, Coulthard, Raikkonen, Alonso czy Hamilton, a to pozwoliło mu wyrobić sobie o nich własne zdanie. Książka pokazuje zupełnie inne oblicze świata F1, nie ma innej takiej pozycji dostępnej w Polsce. W sprzedaży jest dostępne drugie wydanie z poprawionymi błędami.
Tytuł polski: Mechanik. Kulisy padoku Formuły 1 i tajemnice rywalizacji, Tytuł oryginału: The Mechanic: The Secret World of the F1 Pitlane, Autor: Marc “Elvis” Priestley, Rok polskiego wydania: 2018, Liczba stron: 320 – tekst i 8 – zdjęcia, Wydawnictwo SQN
Pierwsza zapowiedź i fragment – Szczegóły. Druga zapowiedź i fragment – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Monaco. Kulisy najsłynniejszego wyścigu F1 na świecie
Książka skupia się na najsłynniejszym wyścigu F1. Znajdują się w niej opowieści o GP Monako ludzi związanych z Formułą 1 i nie tylko. Nie jest to klasyczna pozycja przedstawiająca historię wyścigu, a raczej zbiór historii i i zakulisowych informacji. Książka jest bardzo bogata w fakty i ciekawostki dotyczące GP Monako pochodzące od ludzi bezpośrednio w ten sport zaangażowanych w różnych okresach i w różnych rolach. Autor bardzo sprawnie połączył te wszystkie historie w jedną opowieść od której trudno się oderwać. Dla mnie jest to jedna z najlepszych książek historycznych o F1. Autorowi udało się przy okazji opowieści o GP Monako przedstawić mnóstwo informacji o całej historii F1. Książka jest cały czas łatwo dostępna w sprzedaży.
Tytuł polski: Monaco. Kulisy najsłynniejszego wyścigu F1 na świecie, Tytuł oryginału: Monaco: Inside F1’s Greatest Race, Autor: Malcolm Folley, Rok polskiego wydania: 2019, Liczba stron: 304, Wydawnictwo Arena
Zapowiedź książki – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Niki Lauda. Naznaczony
Biografia Nikiego Laudy napisana po jego śmierci przez doświadczonego dziennikarza Maurice’a Hamiltona. Światowa premiera miała miejsce w maju 2020 roku – rok po śmierci Laudy. Autor pierwszy raz miał kontakt z Laudą w 1971 roku, a następnie śledził i relacjonował jego karierę w Formule 1 i poza nią. Na potrzeby tej książki Hamilton rozmawiał z innymi kierowcami, przyjaciółmi i rodziną Nikiego Laudy. Książka opowiada o całym życiu i karierze Laudy, jest bardzo wyczerpująca. W 2023 roku w Polsce ukazała się autobiografia Nikiego Laudy, napisana przez niego samego po zakończeniu kariery w F1. Moim zdaniem książka „Niki Lauda. Naznaczony” jest lepszą z tych dwóch biografii. Książkę „Niki Lauda. Do piekła i z powrotem” polecam głównie osobom zainteresowanym głównie jego karierze w roli kierowcy F1.
Tytuł polski: Niki Lauda. Naznaczony, Tytuł oryginału: Niki Lauda. The Biography, Autor: Maurice Hamilton, Rok polskiego wydania: 2020, Liczba stron: 448, Wydawnictwo SQN
Zapowiedź polskiego wydania tej książki – Szczegóły. Druga zapowiedź i fragment – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Szybko, szybciej, najszybciej. Formuła 1 Sokolim Okiem
Najobszerniejsza książka, którą tutaj polecam. Nie jest wolna od wad (moim zdaniem autor poświęcił zbyt mało miejsca kluczowym bohaterom Formuły 1 w XXI wieku), ale jest to najlepsza książka o całej historii F1, jaka jest dostępna w języku polskim. Przy okazji to jedyna książka polskiego autora, która znalazła się na mojej liście. Książka jest na tyle obszerna i szczegółowa, że polecam ją głównie osobom, które uważnie śledzą Formułę 1 od dłuższego czasu. Nowy kibic czytając „Szybko, szybciej, najszybciej” pozna najważniejsze informacje o historii F1, ale wydaje mi się, że przytłoczy go ogrom znajdujących się w niej szczegółów i wiedzy. Cały czas w treści pojawiają się nowe nazwiska, pojęcia itp.
Tytuł oryginalny: Szybko, szybciej, najszybciej. Formuła 1 Sokolim Okiem, Autor: Mikołaj Sokół, Rok wydania: 2022, Liczba stron: 608, Wydawnictwo SQN
Zapowiedź i fragment – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Surviving to Drive. Życie dla jazdy. Rok z życia szefa zespołu F1
szczerze opowiada o wydarzeniach w sezonie 2022 w Formule 1. To pierwsza sytuacja gdy szef zespołu F1 wydał książkę opisującą cały sezon ze swojej perspektywy. stał się gwiazdą mediów dzięki serialowi Netflixa o F1, a tytuł jego książki jest wariacją na temat tytułu tego serialu. To jedyna taka książka, w której szef zespołu w formie dziennika (pamiętnika) opisuje wydarzenia z całego roku ze swojej perspektywy. był specyficznym szefem zespołu, jego styl życia i język jakim się posługuje (przekleństwa) jest dobrze oddany w tej książce. Książkę bardzo szybko się czyta. Po latach może być z nią jednak problem, bo typowy czytelnik może nie pamiętać co ekipa Haas robiła w 2022 roku.
Tytuł oryginalny: Surviving to Drive, Autor: , Rok wydania: 2023, Liczba stron: 384, Wydawnictwo SQN
Zapowiedź wydania tej książki – Szczegóły. Druga zapowiedź i fragment – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
F1 Racing Confidential. Zakulisowe historie ze świata Formuły 1
Książka Gilesa Richardsa opowiada o kulisach Formuły 1 z perspektywy różnych osób, które tam pracują. Autor przeprowadził wywiady z dwudziestoma osobami, w większości są to szeregowi pracownicy zespołów F1. Dowiadujemy się o tym jak dostali się do Formuły 1, co w niej robią, jakie mieli wcześniejsze plany życiowe. Książka jest bardzo dobrze napisana, przyjemnie i szybko się czyta, można się z niej dowiedzieć wielu nowych rzeczy. Nie ma innej takiej książki pokazującej kulisy F1 z perspektywy zwykłych pracowników. Można się dowiedzieć jak do F1 trafili i co konkretnie w niej robią.
Tytuł oryginalny: F1 Racing Confidential: Inside Stories from the World of Formula One, Autor: Giles Richards, Rok wydania: 2024, Liczba stron: 304, Wydawnictwo SQN
Zapowiedź wydania tej książki – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Bonusowe książki dla osób z konkretnymi wymaganiami
Jest jeszcze kilka książek, które mogę szczerze polecić, ale ich tematyka sprawia, że nie są to pozycje dla wszystkich. W Polsce wydano kilka biografii, które są naprawdę dobre, ale zainteresują głównie czytelników lubiących konkretnych kierowców. Mogę polecić biografię Jensona Buttona, Marka Webbera czy Ayrtona Sennę. Kimi Raikkonen doczekał się dwóch książek, ale żadna z nich nie jest perfekcyjna. Bardzo dobra jest biografia Enzo Ferrari, ale również niezwykle obszerna i szczegółowa – trudno się ją czyta.
Dodatkowo polecam dwie bonusowe, specyficzne książki:
Wiedza w pigułce F1
Jedyna taka książka wydana w Polsce. To obszerny poradnik zawierających mnóstwo informacji o tym jak funkcjonuje Formuła 1. Skierowana jest do czytelników którzy dopiero poznają F1. Książka jest kompendium wiedzy o F1. Znajdują się w niej informacje o historii Formuły 1, budowie bolidów, regulaminach, zasadach, ciekawostki, słowniczek pojęć, opisane są słynne rywalizacje kierowców. Autor podejmuje zarówno tematy podstawowe, jak i bardziej zaawansowane wymagające od czytelnika własnej wiedzy. W książce znajduje się mnóstwo ilustracji obrazujących poszczególne tematy. Jeżeli ktoś dopiera zaczyna się interesować F1, to jest to książka dla niego. Od premiery minęło pięć lat, regulaminy się trochę zmieniły, ale 95% informacji z książki pozostaje aktualnych.
Tytuł polski: Wiedza w pigułce F1, Tytuł oryginału: Speed Read F1, Autor: Stuart Codling, Rok polskiego wydania: 2019, Liczba stron: 160, Wydawnictwo Olesiejuk
Moja recenzja książki – Szczegóły.
Formuła 1. Ilustrowana historia królowej motorsportu. Jedyna w Polsce oficjalna książka o F1
To oficjalna książka / album wydana bezpośrednio przez Formułę 1 z okazji 70-lecia tego sportu. Kompleksowo ujęto historię całej F1 z jej najważniejszymi wydarzeniami, co opisał jeden z najbardziej doświadczonych autorów Maurice Hamilton. Nie należy oczekiwać po niej wyczerpujących opisów, raczej są to bardziej ogólne zapisy. To głównie album, dużo miejsca zajmują zdjęcia. Książka została wydana w dużym formacie ze zdjęciami wysokiej jakości, to najładniej przygotowana książka o F1 jaka miała premierę w Polsce. Przedmowę do książki przygotował Ross Brawn.
Tytuł oryginalny: Formula 1: The Official History, Autor: Maurice Hamilton, Rok wydania: 2023, Liczba stron: 288, Wydawnictwo SQN
Zapowiedź wydania tej książki – Szczegóły. Moja recenzja książki – Szczegóły.
Szczegółowe informacje na temat książek o Formule 1 i sportach motorowych wydanych w Polsce znajdziecie w dwóch zestawieniach. Podsumowanie książek wydanych w latach 2012 – 2019 można sprawdzić pod tym linkiem, a zestawienie książek wydanych od 2020 roku jest dostępne po kliknięciu tutaj.
