W 2021 roku dokonano znaczącej modernizacji toru Yas Marina Circuit w Abu Zabi. Układ tego obiektu zmienił się w kilku miejscach, co ma poprawić możliwości wyprzedzania i zwiększyć średnią prędkość. Zapraszam na dokładne omówienie modernizacji toru Yas Marina Circuit.
Tor Yas Marina Circuit w Abu Zabi zadebiutował w kalendarzu Formuły 1 w 2009 roku. Jest to prawdopodobnie najdroższy tor wyścigowy na świecie, który powstał w ramach szerszego projektu na wyspie Yas, a budżet tych inwestycji przekroczył miliard dolarów. Całe zaplecze i otoczenie toru od samego początku było na najwyższym poziomie. Inne nowo-budowane obiekty w ostatnich latach starały się dążyć do podobnego poziomu. Problemem była jednak sama nitka toru, która nie sprzyjała ciekawym wyścigom Formuły 1.
Hermann Tilke zaprojektował ten tor, ale mimo lokalizacji na niezagospodarowanej wyspie nie miał wolnej ręki w przygotowaniu tego obiektu. Teren musiał pozostać płaski, a do tego w tor został wpasowany w hotel oraz marinę dla jachtów. Tilke myślał, że wytyczenie dwóch długich prostych obok siebie załatwi sprawę i wyprzedzanie w Formule 1 będzie dzięki nim łatwe, a wyścigi ciekawe. Tak się jednak nie stało, bo konfiguracja reszty toru bardzo utrudniała jazdę blisko za rywalem. Na torze było zbyt dużo wolnych zakrętów pod kątem 90 stopni, co wybijało atakującego zawodnika z rytmu i zawsze kończyło się stratą dystansu do rywala. Dodatkowo negatywne wyprofilowanie wybranych zakrętów niezbyt sprzyjało wyprzedzaniu. Po wprowadzeniu systemu DRS w 2011 roku wyprzedzanie stało się łatwiejsze, ale wyścigi wciąż były zwykle nudne i dość przewidywalne.
Modernizacja toru w 2021 roku
Po kilku latach prób i analiz podjęto decyzję o modernizacji toru. Prace budowlane zaczęły się w czerwcu i zakończyły zgodnie z planem w październiku 2021 roku. Prace zostały przeprowadzone przez bardzo doświadczoną firmę Dromo Jarno Zaffelliego, który w ostatnich latach odpowiadał m.in. za przebudowę toru Zandvoort w Holandii, czy wymianę nawierzchni na Silverstone. Jego firma ma na koncie wiele projektów zupełnie nowych, a także modernizacji istniejących torów wyścigowych znanych z F1 czy MotoGP. Projekt modernizacji opracowała firma MRK 1 Consulting, która w ostatnich latach współpracowała m.in. nad torem Mandalika w Indonezji czy ulicznym obiekcie w Baku. Swój wkład miała również bezpośrednio Formuła 1, która testowała różne proponowane warianty w symulatorach. Zmiany na torze były robione z myślą o kolejnej generacji bolidów F1, która ma umożliwić bliższą jazdę za rywalem w zakrętach. Warto podkreślić, że firma Hermanna Tilke nie była zaangażowana w te prace, mimo że kilka lat temu opracowywała koncepcje zmian na tym torze.
Modernizacja toru polegała na likwidacji dwóch sekcji wolnych zakrętów i budowie w ich miejscu zupełnie innych nawrotów, a także drobnych zmianach w czterech innych zakrętach. Na poniższym schemacie zaznaczyłem dwa główne obszary zmian. Dodatkowo zmieniono profile zakrętów 17, 18, 19 i 20. Te zmiany są na tyle małe, że nie wpływały na schemat toru.
Schemat – główne zmiany na torze Yas Marina Circuit w 2021 roku
Nowy nawrót numer 5 prowadzący na długa prostą
Z perspektywy F1 głównym problemem utrudniającym wyprzedzanie była konfiguracja toru na początku drugiego sektora, gdzie bezpośrednio przed długą prostą była szykana, a następnie wolny nawrót. Nie dało się tam utrzymać blisko rywala, więc walka na końcu tej prostej była utrudniona. Gdy ten tor powstawał, to mówiono, że właśnie taka konfiguracja będzie dobra, co okazało się niewypałem. To była wymówka, bo chodziło o to, aby móc poprowadzić tor jak najbliżej dużej trybuny, która jest tam zlokalizowana. Bolidy jeździły wolno, więc nie były potrzebne duże strefy wyjazdowe, a tor przebiegał obok trybuny. Teraz nitka toru będzie bardziej oddalona od kibiców w tym miejscu.
Podczas przebudowy całkowicie zmieniono to miejsce na torze. Trzy zakręty tworzące szykanę i nawrót zostały zastąpione nowym nawrotem, który jest znacznie szybszy i zapewnia płynniejszą jazdę. To będzie bardzo szeroki nawrót (w najszerszym miejscu tor liczy tam 20 metrów), co pozwoli obrać różne linie jazdy. Kierowcy będą w niego wjeżdżać po odcinku przejeżdżanym z gazem w podłodze (prędkość przed hamowaniem przekroczy 300 km/h). Prognozowana prędkość na wejściu w nowy nawrót będzie przekraczać 110 km/h. Kierowcy nie powinni mieć problemu, aby utrzymać się blisko rywala, więc szanse na skuteczne ataki na końcu długiej prostej będą wyższe. Możliwe będą już ataki już w tym nawrocie. Ta jedna zmiana powinna rozwiązać problem z wyprzedzaniem na Yas Marinie.
Nowy pochylony zakręt numer 9 na końcu drugiej prostej
Największą modyfikacją na torze jest budowa pochylonego, bardzo szybkiego zakrętu numer 9, który zajmie miejsce czterech ciasnych i dość wolnych zakrętów na początku trzeciego sektora. Na bardzo płaskim torze Yas Marina wprowadzenie takiego zakrętu to nowość. Ta modyfikacja jest wzorowana ma zmianach na torze Zandvoort, które również przygotowała firma Dromo. Z powodu ukształtowania terenu nie dało się zrobić zakrętu tak bardzo pochylonego jak w Holandii, dlatego maksymalnie nachylenie wynosi 5%. Będzie to niezwykle szybki zakręt pokonywany z prędkością dochodzącą do 250 km/h. Kierowcy po drugiej długiej prostej będą tylko lekko hamować na wejściu w niego.
Ciężko powiedzieć czy taka konfiguracja pomoże w wyprzedzaniu, bo może to zadziałać odwrotnie. Trudno oczekiwać w Formule 1 wyprzedzania przy niewielkim hamowaniu w bardzo szybkim zakręcie. Oczywiście może do niego dojść wcześniej, przed wejściem w zakręt, ale to wymaga dużej przewagi tempa. Z drugiej strony na pewno będzie w tym miejscu łatwiej utrzymać się blisko rywala, stawka nie rozjedzie się tak, jak w nieistniejących już zakrętach, gdzie był tylko jeden tor jazdy. Ten zakręt będzie bardzo efektowny i stanie się wyróżniającym się miejscem na torze.
Zmodyfikowane zakręty w okolicy hotelu
Cztery dotychczasowe zakręty numer 17, 18, 19 i 20 zostały w pewnym stopniu zmodyfikowane i przyśpieszone. Według nowej numeracji są to łuki numer 12, 13, 14 i 15. Chodzi o zakręty w okolicy hotelu w trzecim sektorze. Do tej pory były to dość wolne i techniczne zakręty pod katem 90 stopni, które umożliwiały tylko jedną linię jazdy. Niektóre z nich są także nieznacznie pochylone w kierunku zewnętrznym (w języku angielskim mówi się na to „negative camber”). To pochylenie pozostało w zakrętach numer 13 i 14, bo wyrównanie nawierzchni w tym miejscu pociągnęłoby za sobą konieczność zbyt dużych modyfikacji okolicy łącznie ze zmianami w podbudowie nawierzchni.
Każdy z tych zakrętów został poszerzony po wewnętrznej stronie. W wyniku tej zmiany będą to szybsze łuki, pokonywane z większą prędkością. Nie będzie możliwości blokowania rywali w tym miejscu. Zakręty numer 13 i 14 (bezpośrednio pod hotelem) staną się niemal dwuwierzchołkowym, szybkim lewym łukiem. Te modyfikacje w połączeniu z wprowadzeniem nowego zakrętu numer 9 sprawią, że cały trzeci sektor stanie się znacznie szybszy i bardziej płynny.
Tor Yas Marina Circuit w Abu Zabi ulegnie więc znacznym zmianom. Nowy układ tego obiektu można zobaczyć poniżej.
Nowy układ toru Yas Marina Circuit od 2021 roku
Skutki modernizacji toru Yas Marina Circuit w Abu Zabi
Łączna liczba zakrętów zmniejszyła się z 21 do 16, a długość nitki toru z 5,554 km do 5,281 km. Z tego powodu liczba okrążeń w wyścigu F1 musiała ulec zwiększeniu do 58. Według różnych symulacji czasy okrążeń będą szybsze o 10 do nawet 15 sekund (według Pirelli poprawa wyniesie 14 sekund), a średnia prędkość bardzo znacząco wzrośnie. Tor Yas Marina zupełnie zmienił w ten sposób swoją charakterystykę. Do tej pory był to obiekt z długimi prostymi i wolnymi zakrętami. Kilka wolnych zakrętów zostało zlikwidowanych, a kilka przyśpieszonych, więc teraz będzie to bardzo szybki tor, z płynną nitka jazdy. Kierowcy powinni być znacznie bardziej zadowoleni, bo oni zawsze wolą takie płynne nitki, wtedy widać prawdziwe osiągi bolidów F1. Odpowiedź na kluczowe pytanie jak wpłynęło to na wyprzedzanie i efektowność samych zawodów poznamy dopiero po pierwszych wyścigach. To jest najważniejsza sprawa, bo jeśli wciąż będzie trudno jechać za rywalem i walki między zawodnikami nie będzie, to przeprowadzenie tak szerokiej modernizacji będzie niewypałem. Tor wciąż będzie dysponował wieloma różnymi konfiguracjami, które są wykorzystywane w innych seriach wyścigowych czy jazdach testowych.
Pełną charakterystykę toru Yas Marina Circuit można znaleźć pod tym linkiem.
