Zapraszam na recenzję książki „Max Verstappen. Niepowstrzymany”, której autorem jest znany dziennikarz Mark Hughes. Wydawanie nieautoryzowanych biografii w trakcie kariery sportowca, to zawsze kontrowersyjny temat. Jak poradził sobie z nią doświadczony dziennikarz?
Recenzja książki „Max Verstappen. Niepowstrzymany”
Mark Hughes to bardzo znany brytyjski dziennikarz zajmujący się Formułą 1, który ma na swoim koncie również kilka książek. Jedną z nich jest wydana w drugiej połowie 2023 roku biografia Maxa Verstappena, która ukazała się w Polsce pół roku później nakładem Wydawnictwa SQN. Niecały rok wcześniej w Polsce ukazała się inna książkowa biografia holenderskiego kierowcy, która była bardzo słaba, o czym szerzej opisałem w mojej recenzji. Wydawanie nieautoryzowanych biografii w trakcie karier sportowców zawsze jest kontrowersyjne, ale wśród takich książek zdarzają się warte przeczytania. Tak jest właśnie z „Max Verstappen. Niepowstrzymany”, ale nie jest to książka perfekcyjna.
Recenzowana biografia liczy 13 rozdziałów, nie jest napisana w pełni chronologicznie. Po wstępie dostajemy opis kluczowego dla autora GP Monako 2022 oraz kilka innych historii z kariery Maxa w F1, a następnie rozdział na temat Josa Verstappena (bardzo potrzebny w biografii jego syna, żeby lepiej wszystko zrozumieć). Dopiero później rozpoczyna się chronologiczny opis drogi Maxa do F1 od kartingu przez serie juniorskie. Jestem zwolennikiem chronologicznego opowiadania historii w biografiach, a Hughes na początku książki skrótowo podejmuje wiele wątków z różnych lat, które później ponownie się pojawiają. To jest coś mi się w niej nie podobało.
Główna część książki, czyli opis kariery Maxa Verstappena jest dobrze napisany. Szczególnie dużo miejsca autor poświęcił kartingowi i ekspresowemu przejściu przez serie juniorskie. Jest wiele opisów wyścigów, zakulisowych sytuacji dotyczących kontaktów, przygotowywaniu kartów, sytuacji rodzinnej czy charakteru Maxa. Jest to wszystko opisane bardzo wyczerpująco, Hughes musiał zebrać sporo materiałów i rozmawiać z wieloma ludźmi, aby zebrać te wszystkie historie. Również w temacie kariery Verstappena w F1 jest sporo zakulisowych informacji, szczególnie z samych jej początków. Dowiadujemy się np. szczegółów jego pierwszej umowy z Red Bullem, która wymusiła jego szybki awans do Toro Rosso. Zakulisowej rywalizacji Josa Verstappena i Carlosa Sainza, gdy ich synowie jeździli w Toro Rosso. Nowością była dla mnie historia, że Helmut Marko niejako obszedł Franza Tosta, tak aby inżynierowie Verstappena w Toro Rosso mogli sami podejmować najlepsze ich zdaniem decyzje dla ich kierowcy, nawet jak były sprzeczne ze strategią zespołu. Po przejściu Verstappena do Red Bulla, Franz Tost zwolnił trzech inżynierów, którzy tak robili.
Co ważne w przypadku tej książki została ona napisana w sposób wyważony. Autor nie wychwala za wszystko Verstappena, podejmuje również trudniejsze dla niego tematy. Oczywiście to jest biografia Verstappena, więc wszystko jest opisane z jego perspektywy. Czasami w przypadku różnych sytuacji można byłoby szerzej opisać ich powody, ale to dotyczyłoby innych kierowców czy zespołów, więc w biografii nie ma na to miejsca. W książce nie podobało mi się jeszcze zbytnie wyolbrzymianie wyników testów lub treningów. Mark Hughes ma taką tendencję od lat, zauważam to w różnych jego artykułach. Nie wszyscy kierowcy jeżdżą na 100% na testach lub w treningach, więc jak jeden z nich osiągnie super wynik, to również jest kwestia tego, że rywale mogli nie zaprezentować wszystkiego.
Powiem szczerze, że przez ostatnie dwa lata odczuwam przesyt Maxem Verstappenem. Nie chodzi mi o serię jego zwycięstw w F1, a o seriale i książki jakie się na jego temat pojawiają. Oglądałem o nim dwa seriale i czytałem dwie książki. Poza tym wiele artykułów i innych materiałów. Nie ma innego aktualnego kierowcy, o którym powstaje tyle takich pozycji. W przypadku seriali powstają one w porozumieniu z Verstappenem, a książki już nie. Informacje o jego życiu w tych serialach / książkach się przeplatają, więc trudno w kolejnej nowej pozycji dowiedzieć się czegoś nowego. W przypadku recenzowanej książki byłem pozytywnie zaskoczony, bo dowiedziałem się sporo nowych faktów, szczególnie o karierze Verstappena w kartingu i pewnych zakulisowych spraw z lat 2014-2016. Muszę za to bardzo pochwalić autora, bo opisał obszernie okres kariery Verstappena przez debiutem w F1, a to się w takich biografiach rzadko zdarza.
Polskie wydanie i tłumaczenie książki „Max Verstappen. Niepowstrzymany”
Książka ukazała się w Polsce nakładem wydawnictwo SQN. Oficjalna premiera jest zaplanowana na 28 lutego 2024. Książka liczy 344 strony, ma wkładkę ze zdjęciami (8 stron) i została wydana w miękkiej oprawie ze skrzydełkami. Książka jest również dostępna w formie e-booka.
Polskie tłumaczenie jest bardzo dobre, zostało przygotowane przez doświadczonego tłumacza książek o F1 Bartosza Sałbuta. To zawsze jest wysoka jakość i nie ma obaw, że pewne typowe dla F1 pojęcia zostaną źle przetłumaczone. Czytałem wersję przedpremierową, gdzie mogły być jeszcze drobne błędy, ale ich nie wyłapałem. Nie ma w treści żadnych błędów merytorycznych czy ortograficznych. Krótko mówiąc została bardzo dobrze przygotowana.
Podsumowanie recenzji książki „Max Verstappen. Niepowstrzymany”
Jest to udana biografia, która w pełni opisuje drogę Maxa Verstappena do Formuły 1, a potem kolejne sezony w tej serii. Autor wyczerpująco opisał sprawy związane z drogą do F1, podjął temat sytuacji rodzinnej Maxa oraz jego otoczenia. Można się z niej dowiedzieć jakim człowiekiem Max jest prywatnie oraz więcej na temat jego podejścia do wyścigów i samych startów. Nawet osoby uważnie śledzące karierę Verstappena powinny się z tej książki dowiedzieć nowych rzeczy.
Która książka o Maxie Verstappenie jest lepsza?
Max Verstappen doczekał się dwóch książkowych biografii wydanych w Polsce na przestrzeni jednego roku. W ostatnich kilku latach podobnie było w przypadku Kimiego Raikkonena i Nikiego Laudy. W tamtych przypadkach książki miały swoje plusy i minusy, nie byłem w stanie jasno stwierdzić, która z nich jest lepsza. Zupełnie inaczej jest w temacie biografii Holendra. Wydana na początku 2023 roku w Polsce książka „Max Verstappen. Nowy król Formuły”, której autorem jest André Hoogeboom jest bardzo słaba. To jedna z najgorszych książek o F1, jakie wydano w Polsce, nie polecam jej nikomu, szczególnie że jest teraz alternatywa. Nie mam żadnych wątpliwości, że „Max Verstappen. Niepowstrzymany” Marka Hughesa to lepsza biografia. Jeżeli ktoś chciałby przeczytać biografię Maxa Verstappena, to radzę interesować się tylko nią.
P.S. Recenzja powstała na podstawie przedpremierowej wersji książki udostępnionej przez wydawnictwo SQN.
Szczegółowe informacje na temat książek o Formule 1 i sportach motorowych wydanych w Polsce znajdziecie w dwóch zestawieniach. Podsumowanie książek wydanych w latach 2012 – 2019 można sprawdzić pod tym linkiem, a zestawienie książek wydanych od 2020 roku jest dostępne po kliknięciu tutaj.