Historia i charakterystyka toru Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari we Włoszech. Dane techniczne i schemat toru Imola w regionie Emilia-Romania. Wyścigi F1 o GP Włoch, GP San Marino i GP Emilia-Romania na torze Imola.
Historia i podstawowe informacje o torze Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari
Tor Imola powstał po II Wojnie Światowej (budowę rozpoczęto w 1950 roku). Pierwszy wyścig motocyklowy odbył się na nim w 1953, a samochodowy w 1954 roku. W 1963 roku pierwszy raz na Imoli odbyły się zawody Formuły 1, ale nie były one zaliczane do klasyfikacji mistrzostw świata. Tor ma bardzo bogatą historię, odbywało się na nim mnóstwo wyścigów samochodowych i motocyklowych. Wśród kibiców F1 tor najbardziej kojarzony jest z tragicznym weekendem w 1994 roku, gdy w dwóch wypadkach zginęli Roland Ratzenberger i Ayrton Senna.
Oficjalna nazwa toru pochodzi od Enzo Ferrari oraz jego syna Alfredo. Początkowo tor został nazwany tylko na cześć Alfredo Ferrari (potocznie mówiono na niego Dino), który umarł w wieku 24 lat w 1956 roku. W 1988 roku po śmierci Enzo Ferrariego, władze toru zdecydowały się na dodanie jego imienia do pełnej nazwy tego obiektu. W związku z tym, że oficjalna nazwa jest długa, to potocznie mówi się na ten tor Imola ze względu na pobliskie miasto. Tor bezpośrednio przylega do miejskiej zabudowy, jest kilka domów z których jest doskonały widok na fragmenty toru.
Konfiguracja toru Imola ulegała wielokrotnym zmianom. Ostatnia duża modernizacja miała miejsce w 2007 roku i nadzorował ją Hermann Tilke. Gruntownie przebudowano wtedy aleję serwisową oraz budynki boksów. Modernizacja dotyczyła głównie zaplecza, które mocno odstawało od nowoczesnych torów na świecie. W 2011 roku wymieniono nawierzchnię, co zmieniło charakterystykę tego toru, bo nowy asfalt jest mniej wyboisty, zniknęły powszechne wcześniej nierówności. Mimo szerokiej modernizacji obiekt pod względem otaczającej infrastruktury wciąż odstaje od większości innych torów obecnych w kalendarzu Formuły 1. Z tego względu prowadzono są kolejne, mniejsze remonty. Przed wizytą F1 w 2024 roku w trzech miejscach znacząco poszerzono żwirowe pułapki, modernizowano również zaplecze z myślą o gościach VIP, bo ten obiekt nie oferuje dla nich dużej liczby miejsc.
Tor posiada najwyższe homologacje od FIA i FIM, a więc może organizować wyścigi Formuły 1 oraz MotoGP. Konfiguracja do zawodów motocyklowych różni się od tej wykorzystywanej w zawodach samochodowych dodatkową szykaną przed linią startu / mety. Z powodu lokalizacji w mieście na tor nałożone są limity dotyczące hałasu, dlatego liczba zawodów musi być ograniczona. Aktualnie poza F1 głównymi imprezami są wyścigi długodystansowe serii WEC i ELMS, a także wyścigi serii juniorskich. Nie organizuje się aktualnie wyścigów motocyklowych wysokich klas.
Schemat toru Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari
Charakterystyka toru Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari we Włoszech
Tor Imola to obiekt zaprojektowany w starym stylu ze zróżnicowanymi zakrętami, różnicami poziomów oraz bardzo płynnym przejazdem przez całe okrążenie, mimo obecności szykan. W Formule 1 wyprzedzanie na nim należy do najtrudniejszych w sezonie. Jedyne dobre miejsce do ataku na rywala jest w zakręcie numer dwa, gdzie jest jedyna strefa DRS. W pozostałych miejscach dobrze jadący kierowca obroni się przed atakami, nawet o wiele szybszego samochodu. Sporym minusem w pojedynkach kierowców F1 jest stosunkowo mała szerokość toru – zwykle około 10 metrów. W stosowanej obecnie konfiguracji toru cofnięto linię startu / mety, a to oznacza, że po starcie dojazd do pierwszej strefy hamowania jest bardzo długi, jeden z najdłuższych w sezonie (ponad 600 metrów). Na starcie często dochodzi do sporego zamieszania, co kończy się kolizjami. Imola jest najbardziej paliwożernym torem w obecnym kalendarzu tzn. bolidy na starcie wyścigu są najcięższe.
Pirelli na GP Emilii-Romanii w 2024 przywozi najbardziej miękkie mieszanki opon, to nowość bo podczas poprzednich wizyt na tym torze stosowano środkowe. Na Imoli jest bardzo długa aleja serwisowa, a tym samym strata czasu na wykonanie zmiany opon należy do najwyższych w sezonie. Nawierzchnia jest bardzo przyczepna, pomaga w tym spora liczba serii towarzyszących, a obciążenie ogumienia należy do przeciętnych na tle całego sezonu. Podczas poprzednich wizyt F1 na tym torze, zespoły celowały na suchym torze w strategię jednego pit stopu, bo była zawsze najbardziej korzystna. W 2024 roku wykonanie takiej strategii może być trudniejsze, a niektórzy zdecydują się na dwa pit stopy. Na Imoli trudno się wyprzedza, więc priorytetem jest obrona pozycji na torze. Dodatkowy pit stop i świeże opony niewiele dadzą, jeśli zawodnik utknie za rywalem na torze. Dodatkowe zmiany opon są jednak korzystne, jeśli np. pojawi się neutralizacja w dogodnym momencie.
Zawody Formuły 1 na torze Imola odbywają się w kwietniu lub w maju. W tym czasie temperatura powietrza najczęściej przekracza 20 stopni Celsjusza, jest to również okres, gdzie często pada deszcz, również intensywny (wyścig w 2023 roku został odwołany z powodu powodzi w okolicy). Wyścigi na Imoli często są przerywane wyjazdami samochodu bezpieczeństwa, bo jest to wąski tor z szybkimi zakrętami. Bardzo łatwo stracić panowanie nad samochodem, dodatkowo wiele poboczy jest żwirowych, więc można zakopać bolid. Podczas zawodów F1 zdarzały się większe karambole, start jest bardzo zdradliwy. W trakcie pięciu ostatnich wizyt F1 na Imoli (sezony 2006 – 2024) cztery były przerwane wyjazdami SC.
Dane techniczne toru Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari
Długość nitki toru w konfiguracji F1: 4,909 km
Liczba okrążeń wyścigu F1: 63
Dystans wyścigu F1: 309,049 km
Liczba zakrętów: 19 (w tym 10 lewych i 9 prawych)
Kierunek jazdy: przeciwnie do ruchu wskazówek zegara
Przewyższenie: 34,4 m
Najdłuższy prosta odcinek przejeżdżany z pełnym gazem: około 1,3 km
Pojemność trybun: 90 000 kibiców*
Maksymalne przeciążenie w F1: 4,4 G w zakręcie numer 12
Długość alei serwisowej, gdzie obowiązuje ograniczenie prędkości: 548 metrów
Liczba stref DRS: jedna, między zakrętami 19 i 2
Odległość od pierwszego pola startowego do hamowania po starcie: 680 metrów
Przyczepność limitowana na: przedniej osi „front limited”
Procent wyścigów z wyjazdem samochodu bezpieczeństwa w ostatnich pięciu edycjach zawodów F1 (sezony 2006 – 2024): 80%.
* – Na potrzeby F1 przygotowuje się tymczasowe trybuny. Faktyczna pojemność toru to 78 000 miejsc.
Najszybsze okrążenia na torze Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari
Układ toru Imola zmieniał się wielokrotnie. Aktualna konfiguracja nazywająca się „Grand Prix Circuit” została wprowadzona w 2008 roku. W 2020 roku na ten obiekt powróciła Formuła 1, w kolejnych latach zmodyfikowano krawężniki i strefy bezpieczeństwa – jest więcej żwiru. Rekordy liczą się więc od 2008 roku, a realnie od 2020 roku, gdy powróciła ten Formuła 1.
Najlepszy czas uzyskany w kwalifikacjach – 1:13,609 – Valtteri Bottas – Mercedes – 2020 rok
Najlepszy czas uzyskany w wyścigu (oficjalny rekord toru) – 1:15,484 – Lewis Hamilton – Mercedes – 2020 rok
Informacje o torze Imola – Autodromo Enzo e Dino Ferrari od Pirelli:
Pirelli określa charakterystykę każdego toru w kalendarzu Formuły 1 w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza najmniej, a 5 najwięcej. Te liczby określane są na przestrzeni całego sezonu, a więc np. w przypadku poziomu docisku aerodynamicznego tor Monza dostaje w tej skali 1, a tor Hungaroring 5.
Trakcja: 2
Hamowanie: 3
Przeciążenia boczne: 3
Obciążenie opon: 3
Poziom docisku aerodynamicznego: 3
Wyścigi Formuły 1 na torze Imola
W 1963 roku odbył się wyścig o GP Imola, który nie był zaliczany do mistrzostw świata Formuły 1. Kolejny taki wyścig odbył się w 1979 roku (Dino Ferrari Grand Prix). W 1980 roku tor Monza przechodził modernizację, co umożliwiło Imoli znalezienie się w kalendarzu F1 jako gospodarz GP Włoch. Wyścig okazał się sporym sukcesem, a to doprowadziło do stałej obecności w harmonogramie. W związku z tym, że nazwa GP Włoch była zarezerwowana dla zawodów na torze Monza, to udało się porozumieć z automobilklubem z San Marino (to Państwo jest położone około 80 kilometrów od toru) na użyczenie nazwy GP San Marino. W latach 1981 – 2006 odbyło się 26 kolejnych wyścigów o GP San Marino na torze Imola. Tor wypadł z kalendarza z powodów finansowych powiązanych z ogólnym zaniedbaniem całego obiektu.
Formuła 1 powróciła na tor Imola po 14 latach przerwy w 2020 roku na wyścig o GP Emilia-Romania (nazwa pochodzi od regionu w którym położony jest tor). Tor Imola zastępował odwołane z powodu pandemii koronawirusa zawody w innych miejscach. W 2021 roku sytuacja się powtórzyła. Były to jednorazowe umowy, a zawody rozegrano bez kibiców. Na początku 2022 roku Formuła 1 podpisała czteroletni kontrakt na organizację zawodów o GP Emilia-Romania w latach 2022 – 2025. Dalsza obecność toru w kalendarzu jest wątpliwa, bo Liberty Media prawdopodobnie zadowoli się jednym wyścigiem we Włoszech.
Charakterystyki, dane techniczne i schematy innych torów z kalendarza Formuły 1 znajdziecie na blogu pod tym linkiem w specjalnej kategorii artykułów.
