Historia i charakterystyka toru Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii. Dane techniczne i schemat toru Circuit de Barcelona-Catalunya pod Barceloną. Wyścigi F1 o GP Hiszpanii na Circuit de Barcelona-Catalunya. Rekordy toru wyścigowego pod Barceloną.
Historia i podstawowe informacje o torze Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii
Otwarty w 1991 roku tor Circuit de Catalunya jest zlokalizowany w niewielkiej miejscowości Montmeló w pobliżu Barcelony. Od 2013 roku zmieniono jego nazwę na Circuit de Barcelona-Catalunya, bo miasto Barcelona podpisało umowę sponsorską. Tor został otwarty rok przed Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi w Barcelonie i był w ich trakcie wykorzystany podczas zawodów kolarskich.
Circuit de Barcelona-Catalunya to bardzo zróżnicowany tor, na którym są różnego typu zakręty, a także wyraźne różnice poziomów. Główna prosta liczy nieco ponad jeden kilometr, a reszta nitki toru jest bardzo kręta. W pierwszych dwóch sektorach dominują szybkie zakręty, a w trzecim wolne lub szybkie w zależności od stosowanej konfiguracji. Jest to bardzo dobry tor do testów nowych samochodów i niekoniecznie dla wyścigów F1. Tor wymaga samochodu, który ma dobrą przyczepność aerodynamiczną i mechaniczną. Bardzo ważne jest zarządzenie ogumieniem, bo szybkie zakręty bardzo obciążają opony, dlatego zwykle dostawcy opon nominują najtwardsze mieszanki. W 2002 roku rozbudowane zostało zaplecze toru, powstała wtedy m.in nowa główna trybuna. Od tego momentu kolejne modernizacje obiektu były przygotowywane przez Hermanna Tilke.
Tor w Circuit de Barcelona-Catalunya posiada wiele konfiguracji. Główna nazywana „Grand Prix Circuit” była kilkukrotnie zmieniana od 1991 roku. Dużą modyfikację, która zmieniła charakter toru, wprowadzono przed wyścigiem F1 w 2007 roku, gdy w ostatnim sektorze zrezygnowano z bardzo szybkiego zakrętu na rzecz wolnej szykany. Ta zmiana miała pozytywnie wpłynąć na możliwości wyprzedzania, co nie do końca się udało. Przed sezonem 2021 wprowadzono zmienioną konfigurację zakrętu numer dziesięć, który jest szybszy i bardziej przypomina pierwotną wizję (zmienioną w 2004 roku). W 2022 roku rozbudowano padok, a także zmodernizowano kilka stref bezpieczeństwa. W 2023 roku po wielu latach rozważań zdecydowano się na usunięcie szykany w ostatnim sektorze i przywrócenie szybkiego zakrętu, który był wykorzystywany do 2006 roku w F1. W 2023 roku powiększono w związku z tym strefę bezpieczeństwa w pierwszym zakręcie. W 2024 roku prowadzono spore prace remontowane na zapleczu toru. Nawierzchnia na całej nitce toru poprzedni raz była wymieniania w 2018 roku.
Tor pod Barceloną jest jednym z najbardziej obleganych na świecie, regularnie odbywają się na nim wyścigi najróżniejszych serii samochodowych i motocyklowych, organizowane są także testy. Jest on obecny w kalendarzach większości liczących się serii wyścigowych w Europie. Organizacja zawodów Formuły 1 jest wspierana finansowo przez rząd Katalonii. Tor posiada kilka konfiguracji, łatwo go dostosować do wymagań różnych samochodów i motocykli.
Schemat toru Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii
Charakterystyka toru Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii
Tor Circuit de Barcelona-Catalunya jest doskonale znany wszystkim kierowcom i zespołom F1, bo najczęściej rozgrywano na nim testy. Ten obiekt z powodu zróżnicowanej charakterystyki jest idealnym miejscem do testowania, bo można na nim kompleksowo sprawdzić samochód. Mówi się w świecie F1, że samochód, który jest szybki na tym torze, będzie sobie dobrze radził na wszystkich innych obiektach w kalendarzu. Był to jednak tor, który nie sprawdzał się w wyścigach z powodu dużych trudności z wyprzedzaniem. Aż 90% z 30 rozegranych w latach 1991 – 2020 wyścigów F1 zostało wygranych przez kierowców startujących z pierwszego rzędu. Przed wprowadzeniem systemu DRS statyczne wyścigi z pojedynczymi wyprzedzeniami były na porządku dziennym. Sytuację poprawiło wprowadzenie nowych bolidów w 2022 roku, bo one pozwoliły trzymać się bliżej rywala w szybkich zakrętach. Rok później jeszcze bardziej w wyprzedzaniu pomogła zmiana konfiguracji, bo udanych manewrów było bardzo dużo. Można było nawet odnieść wrażenie, że wyprzedzanie było zbyt proste w 2023 roku, bo kierowcy nie byli w stanie się skutecznie bronić. Z uwagi na bardzo długi dojazd do pierwszego zakrętu na starcie, zwykle dochodzi tam do wielu zmian pozycji na początku zawodów.
Zmiana konfiguracji w ostatnim sektorze w 2023 roku mocno wpłynęła na charakterystykę toru. Zniknęła wolna szykana, w jej miejsce wprowadzono dwa bardzo szybkie zakręty. Średnia prędkość pokonywania nitki toru znacznie wzrosła, tor nie ma już bardzo zróżnicowanych zakrętów jak wcześniej. Obecnie dominują zakręty, które można klasyfikować jako średnie i szybkie, a to premiuje bolidy mające najlepszy stosunek docisku do oporu. Barcelona wciąż pokazuje dobrze panujący w F1 układ sił, bo jest to bardzo wymagający obiekt. Radzę zwracać uwagę na zachowanie bolidów w zakrętach numer 9 i 14, które powinny być pokonywane bez odjęcia gazu, ale nie będzie to proste.
Pirelli zawsze przywozi najtwardsze dostępne mieszanki na tor pod Barceloną, bo jego nitka jest bardzo obciążająca dla ogumienia. Z powodu zmiany konfiguracji, obciążenia jeszcze wzrosły od 2023 roku. Szczególnie narażona na zużycie jest przednia lewa opona z powodu kilku bardzo szybkich prawych zakrętów. W ostatnich latach wyścigi na torze w miejscowości Montmeló rozgrywano ze strategią jednego lub dwóch pit stopów. Najczęściej przewidywania dawały podobne rezultaty dla obu tych strategii, a kierowcy stawiali na dwie wizyty w boksach. Od 2023 roku zużycie opon jest większe, dlatego dwa pit stopy wydają się obowiązkowe. Przy spodziewanych wysokich temperaturach nie można wykluczyć nawet strategii na trzy pit stopy.
Zawody F1 pod Barceloną najczęściej odbywały się na początku maja, ale od 2023 roku zostały przeniesione na czerwiec. Najczęściej panują wysokie temperatury, a szanse na opady deszczu są bardzo małe. Bardzo ważnym czynnikiem jest wiatr, który zmienia kierunek w zależności od pory dnia. Dwa z pięciu ostatnich wyścigów na tym torze było przerywanych pełną neutralizacją. Najczęściej SC pojawia się na początku wyścigu, bo konfiguracja pierwszych zakrętów sprzyja kolizjom. Później szanse na neutralizacje są mniejsze. Na torze są spore strefy wyjazdowe, a porządkowi doświadczeni, więc uszkodzone bolidy są szybko usuwane. W 2023 roku wyścig był bardzo spokojny, nawet na moment nie pojawiła się żółta flaga.
Dane techniczne toru Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii
Długość nitki toru w głównej konfiguracji: 4,657 km
Liczba okrążeń wyścigu F1: 66
Dystans wyścigu F1: 307,236 km
Liczba zakrętów: 14 (w tym 6 lewych i 8 prawych)
Kierunek jazdy: zgodnie z ruchem wskazówek zegara
Przewyższenie: 29,63 m
Najdłuższa prosta: 1,1 km
Pojemność trybun: 140 700 kibiców
Maksymalne przeciążenie w F1: 4,8 G w zakręcie numer 14
Długość alei serwisowej, gdzie obowiązuje ograniczenie prędkości: 369 metrów
Liczba stref DRS: dwie, między zakrętami 9 i 10 oraz 14 i 1 z osobnymi punktami detekcji
Odległość od pierwszego pola startowego do pierwszego zakrętu po starcie: 700 metrów
Przyczepność limitowana na: przedniej osi „front limited”
Procent wyścigów z wyjazdem samochodu bezpieczeństwa w ostatnich pięciu edycjach zawodów F1 (sezony 2019 – 2023): 40%
Najszybsze okrążenia na torze Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii
Na początku 2023 roku zmieniono konfigurację ostatnich zakrętów na torze, dlatego wszystkie rekordy czasowe są liczone od nowa. Jest to znacząca zmiana, kierowcy od tego momentu jeżdżą znacznie szybciej, a czasy okrążeń spadły o kilka sekund. Układ toru jest zbliżony do tego wykorzystywanego w latach 1995 – 2003, ale pewne różnice występują w konfiguracji zakrętu numer 10.
Najlepszy czas uzyskany w kwalifikacjach – 1:11,383 – Lando Norris – McLaren – 2024 rok
Najlepszy czas uzyskany w wyścigu (oficjalny rekord toru) – 1:16,330 – Max Verstappen – Red Bull – 2023 rok
Informacje o torze Circuit de Barcelona-Catalunya od Pirelli
Pirelli określa charakterystykę każdego toru w kalendarzu Formuły 1 w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza najmniej, a 5 najwięcej. Te liczby określane są na przestrzeni całego sezonu, a więc np. w przypadku poziomu docisku aerodynamicznego tor Monza dostaje w tej skali 1, a tor Hungaroring 5.
Trakcja: 3
Hamowanie: 3
Przeciążenia boczne: 5
Obciążenie opon: 5
Poziom docisku aerodynamicznego: 4
Wyścigi Formuły 1 na torze Circuit de Barcelona-Catalunya w Hiszpanii
Formuła 1 zadebiutowała na torze Circuit de Barcelona-Catalunya w 1991 roku i od tego momentu co sezon organizowane są tam kolejne wyścigi. Tor pod Barceloną został stałym domem dla GP Hiszpanii, bo wcześniej zawody o to trofeum organizowano na czterech innych obiektach. W szczycie popularności Fernando Alonso trybuny toru pod Barceloną były wypełnione niemal w całości, później frekwencja znacznie spadła, ale odbudowała się po pandemii. Organizacja wyścigów F1 jest finansowana przez lokalne samorządy, bez tego wsparcia nie byłaby możliwa.
W listopadzie 2021 roku poinformowano o zawarciu nowej umowy na organizację pięciu kolejnych wyścigów o GP Hiszpanii. To oznacza, że wyścigi Formuły 1 na Circuit de Barcelona-Catalunya będą organizowane do 2026 roku włącznie. Negocjacje tego kontraktu były długie i trudne. Przyszłość zawodów F1 na torze pod Barceloną od 2027 roku jest bardzo niepewna, bo Liberty Media podpisała wieloletni kontrakt z nowym torem w Madrycie, gdzie od GP 2026 roku będą odbywać się zawody o GP Hiszpanii. W 2026 roku w tym kraju będą dwa wyścigi F1. Barcelona może myśleć o pozostaniu na dłużej jedynie w formie rotacyjnej umowy z innym torem.
Charakterystyki, dane techniczne i schematy innych torów z kalendarza Formuły 1 znajdziecie na blogu pod tym linkiem w specjalnej kategorii artykułów.