Zespoły F1 otrzymały łącznie rekordowe 1 215 mln $ do podziału w ramach premii od Liberty Media w 2023 roku. Obliczyłem szacunkową wysokość premii dla zespołów F1 w 2023 roku na podstawie tej wartości oraz nieoficjalnych informacji o sposobie podziału.
Liberty Media pod koniec lutego zaprezentowała rekordowe wyniki finansowe Formuły 1 za 2023 roku. Słowo „rekordowe” dobrze tutaj pasuje, bo wzrosty przychodów były naprawdę ogromne. Żyłą złota okazało się GP Las Vegas, które w największym stopniu przyczyniło się do dynamicznej poprawy wyników finansowych. Pełne omówienie wyników finansowych F1 za 2023 rok znajdziecie pod tym linkiem. Głównym kosztem jaki Liberty Media poniosła w 2023 roku, były wypłaty do zespołów F1, które wyniosły łącznie 1 215 mln $. Dla porównania w 2022 roku zespoły podzieliły między siebie 1 157 mln $, czyli w 2023 roku zyskały 58 mln. Liberty Media podaje jedynie łączną kwotę jaką przekazuje zespołom w każdym kwartale oraz ogólnie w całym roku. Zespoły otrzymują premie od F1 w ratach przez cały rok. Oficjalnie władze F1 nigdzie nie podają konkretów na temat dokładnego podziału pieniędzy między zespołami, dlatego znamy tylko ogólną kwotę.
System podziału pieniędzy jest szczegółowo rozpisany w umowach komercyjnych, które wszystkie zespoły zawarły w połowie 2020 roku. Te umowy obowiązują w latach 2021 – 2025 i nazywane są Porozumieniem Concorde. Jednym z filarów tych umów był inny, bardziej sprawiedliwy i logiczny system podziału pieniędzy, który ma doprowadzić do wyrównania układu sił. Wcześniej w Formule 1 obowiązywał system podziału oparty o bonusy dla kilku wybranych zespołów, a dodatkowo rozpiętość procentowa za poszczególne miejsca w klasyfikacji konstruktorów była większa. Dlatego w starym systemie różnice w wysokości premii były bardzo duże, a to stawiało połowę stawki na z góry straconej pozycji, bo nie byli w stanie finansowo rywalizować z resztą. Od 2021 roku sytuacja uległa sporej zmianie, bo z jednej strony podział pieniędzy jest lepszy, a z drugiej wprowadzono limity budżetowe.
System podziału pieniędzy w F1 obowiązujący od 2021 roku
Liberty Media nigdy nie podała oficjalnie szczegółów na temat tego jak wygląda nowy system podziału pieniędzy. Informacje na ten temat pojawiały się jednak w mediach, a także w wypowiedziach zainteresowanych osób. Z nich można z dużym prawdopodobieństwem wyciągnąć kluczowe informacje. Zdaję sobie sprawę, że w Internecie w różnych mediach pojawiają się inne wartości, szczególnie dotyczące bonusu dla Ferrari. Nie da się zweryfikować, które z nich są prawdziwe. Nowy system podziału pieniędzy między zespołami F1 ma być oparty o trzy zasady:
Ferrari jako jedyne utrzymało swój bonus, który wynosi 5% kwoty przeznaczonej dla zespołów. Jeżeli kwota dla zespołów przekroczy 1,1 mld dolarów, to Ferrari zainkasuje 10% z nadwyżki.
Wprowadzono historyczny bonus obliczany na podstawie tabeli punktowej z ostatnich 20 sezonów, w której są liczone miejsca na podium w klasyfikacji generalnej. Jak łatwo się domyślić do tych pieniędzy zakwalifikuje się sześć zespołów: Ferrari, Red Bull, Mercedes, McLaren, Renault i Williams. Kwota do podziału z tego tytułu wynosi 20% z nadwyżki ponad 650 mln $. Jeżeli do podziału byłoby mniej niż 650 mln $, to historycznego bonusu nie ma. Sposób obliczenia tego bonusu może być wykonany na różne sposoby, to jest największa niewiadoma.
Pozostała pula pieniędzy jest dzielona pomiędzy dziesięć zespołów na podstawie końcowej klasyfikacji generalnej z poprzedniego sezonu. W przypadku premii wypłacanych w 2023 roku chodziło o wyniki z sezonu 2022. Rozpiętość procentów jest znacznie mniejsza niż w latach poprzednich. Aktualne zasady zakładają, że podział pieniędzy będzie odbywał się wśród wszystkich zespołów, więc gdyby stawka została poszerzona, to również 11. czy 12. zespół weźmie udział. Wtedy zmniejszą się premie dla „starych” zespołów”.
Udział w głównym podziale pieniędzy w latach 2021 – 2025
Mistrz świata – 14%
Drugie miejsce – 13,1%
Trzecie miejsce – 12,2%
Czwarte miejsce – 11,3%
Piąte miejsce – 10,4%
Szóste miejsce – 9,6%
Siódme miejsce – 8,7%
Ósme miejsce – 7,8%
Dziewiąte miejsce – 6,9%
Dziesiąte miejsce – 6%
Ogólna wysokość podstawowych premii dla zespołów F1 w 2023 roku
Na podstawie wspomnianych zasad i znajomości ogólnej kwoty jaką wypłaciła Liberty Media, przygotowałem szacunkową wysokość premii dla zespołów F1 w 2023 roku.
Ferrari w ramach swojego bonusu dostało 66,5 mln $ (55 mln to 5% z 1,1 mld, a 11,5 mln to 10% z nadwyżki ponad 1,1 mld).
Łączna kwota historycznego bonusu do podziału wyniosła 113 mln $.
Pozostała kwota do ogólnego podziału to 1 035,5 mln $.
Wysokość premii wypłaconych w 2023 roku za wyniki w klasyfikacji z sezonu 2022
Pomiędzy dziesięć zespołów podzielono 1 035,5 mln $ na podstawie wyników w klasyfikacji generalnej z sezonu 2022. Mistrz świata (Red Bull) zainkasował 14% z tej kwoty, a więc 145 mln $. Kolejne zespoły stopniowo coraz mniej. Kwoty zaokrągliłem, aby wyniki były czytelniejsze.
Red Bull – 145,0 mln $
Ferrari – 135,6 mln $
Mercedes – 126,3 mln $
Alpine – 117,0 mln $
McLaren – 107,7 mln $
Alfa Romeo – 99,4 mln $
Aston Martin – 90,0 mln $
Haas – 80,7 mln $
AlphaTauri – 71,4 mln $
Williams – 62,1 mln $
Szacunkowa wysokość historycznego bonusu wypłaconego w 2023 roku
Dokonałem szacunkowych obliczeń wysokości historycznego bonusu. Wziąłem pod uwagę wyniki z sezonów 2003 – 2022. Zignorowałem rezultaty zespołów BMW-Sauber, Honda oraz Brawn GP, które były w końcowej klasyfikacji w czołowej trójce, ale są to poprzednicy istniejących stajni, które teraz mają innych właścicieli. Za mistrzostwo świata dawałem 3 punkty, za drugie miejsce 2 punkty, a za trzecie miejsce 1 punkt. Alpine ma tego samego właściciela co dawniej Renault, więc tu nie powinno być problemów.
W ten sposób Ferrari ma 32 punkty, Red Bull 28 punktów, Mercedes 27 punktów, McLaren 13 punktów, Renault 8 punktów, a Williams 6 punktów. Zakładając, że ogólna pula do podziału z tego tytułu wynosi 113 mln $, to tak przedstawia się to w rozbiciu na te zespoły (obliczyłem to przy pomocy proporcji):
Ferrari – 32,3 mln $
Red Bull – 28,2 mln $
Mercedes – 27,2 mln $
McLaren – 13,1 mln $
Renault (Alpine) – 8,0 mln $
Williams – 4,0 mln $
Łączna wysokość premii dla zespołów F1 w 2023 roku
Dodałem wszystkie kwoty, a więc bonus dla Ferrari, bonus historyczny i ogólny podział pieniędzy. W ten sposób obliczyłem łączną szacunkową wysokość premii dla zespołów F1, które zostały wypłacone w trakcie 2023 roku. Liberty Media wypłaca premie w miesięcznych ratach, a ich wysokość w danym kwartale zależy od wysokości ogólnych przychodów.
Ferrari: 135,6 + 32,3 mln $ + 66,5 mln $ = 234,4 mln $
Red Bull: 145,0 mln $ + 28,2 mln $ = 173,2 mln $
Mercedes: 126,3 mln $ + 27,2 mln $ = 153,5 mln $
Alpine: 117,0 mln $ + 8,0 mln $ = 125,0 mln $
McLaren: 107,7 mln $ + 13,1 mln $ = 120,8 mln $
Alfa Romeo: 99,4 mln $
Aston Martin: 90,0 mln $
Haas: 80,7 mln $
AlphaTauri: 71,4 mln $
Williams: 62,1 mln $ + 4,0 mln $ = 66,1 mln $
Podsumowanie
Wszystkie kwoty o jakich mowa w tym tekście zostały wypłacone zespołom w 2023 roku. W 2024 roku otrzymają premie na podstawie wyników z klasyfikacji generalnej w 2023 roku oraz bieżących wyników finansowych Liberty Media. Ferrari otrzymało zdecydowanie najwięcej pieniędzy z powodu ich lukratywnego bonusu. Różnice pomiędzy pozostałymi ekipami są w miarę logiczne. Ogólna pula pieniędzy do podziału jest tak duża, że nawet ekipy z końca stawki mogą dzięki premiom zapewnić sobie nawet ponad połowę rocznego budżetu.
Awans / spadek o jedno miejsce w klasyfikacji generalnej jest warte ponad 9 milionów dolarów. Dla każdego zespołu są to istotne pieniądze, więc warto walczyć, inwestować dodatkowe środki w rozwój w danym sezonie. Z perspektywy zespołu często warto postawić na potencjalnie lepszego kierowcę, aby wywalczyć dodatkowe pieniądze na torze, a nie pay-drivera.
Jeżeli w F1 pojawiłby się dodatkowy zespół, to pieniądze byłyby dzielone na 11 części. Jeżeli procentowy udział w ogólnej puli stajni, która zajęłaby 11. miejsce wynosiłby 5,1%, to taki zespół dostałby ponad 50 mln $. To oznacza, że o tyle spadłaby pula dla reszty zespołów.
P.S. Moje obliczenia traktujcie jako szacunkowe. Są obarczone błędem, bo szczegółowy system podziału nie jest jawny, a dokładna definicja bonusu nigdzie nie została podana. To co znajduje się w obliczeniach w tekście, to moja interpretacja.
P.S.2 Swoje obliczenie wykonał kilka dni temu niemiecki Auto Motor und Sport, ale wyszły im inne liczby, nie brali pod uwagę bonusu historycznego w takim zakresie jak ja. Dodatkowo oni obliczyli kwoty na podstawie wyników z klasyfikacji generalnej w 2023 roku. Moim zdaniem to jest błąd, bo w F1 zawsze było tak, że kwoty wypłacane w danym roku są na podstawie wyników z poprzedniego sezonu.
Więcej artykułów na temat wyników finansowych różnych zespołów F1 oraz zagadnień związanych z ich finansami znajdziecie pod tagiem Pieniądze.
Zgłoszenie błędu w tekście
Zaznaczony tekst zostanie wysłany do naszych redaktorów: